مکانیسم و عوامل مرتبط با آسیب های غیرعمدی منجر به بستری در بخش فوریت های بیمارستان های استان مرکزی

زمینه و هدف: آسیب های ناشی از حوادث که نزدیک به ۳۰% درصد از تخت های بیمارستانی را به خود اختصاص داده است با ایجاد هزینه های مربوط به مرگ و میر و درمان و از بین بردن فرصت های اقتصادی، به عنوان یکی از مشکلات عمده در اکثر جوامع شمرده می شوند. از آنجا که هر گونه برنامه ریزی برای پیشگیری و کنترل حوادث بدون داشتن اطلاعات مطمئن در سطح جامعه امکان پذیر نخواهد بود؛ مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان بروز و مکانیسم وقوع آسیب های غیر عمدی منجر به بستری و عوامل مرتبط با آن در استان مرکزی به اجرا درآمد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، از اول فروردین تا پایان اسفند ۱۳۸۱ همه موارد آسیب منجر به بستری در بخش‌های فوریت های بیمارستان ها، با استفاده از فرم جمع آوری اطلاعات که توسط پرستاران شاغل دربخش تکمیل می شد، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss  پردازش شد و چگونگی انتشار و همبستگی بین متغیرها با بهره گیری از روش های  آمار توصیفی و آزمون مجذور کاری، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در دوره زمانی مورد بررسی ۸۸۵۶ نفر به علت آسیب های غیر عمدی ناشی از حوادث، در بیمارستان های استان مرکزی  بستری شدند و میزان بروز حوادث غیرعمدی منجر به بستری ۶۹۲ مورد در هر یکصد هزار نفر برآورد شد. بروز حادثه در جنس مذکر، سه برابر بیشتر از جنس مؤنث بود و ۷۷/۴% از آسیب دیدگان ساکن شهر بودند. ۳۹/۱%  حوادث در صبح و ۳۱/۴%  در عصر روی داده بود. مکان وقوع آسیب در ۴۹/۴%  موارد جاده و خیابان بود. ۴۴/۵%  آسیب ها ناشی از تصادفات وسایل نقلیه و ۳۱%  به علت سقوط بود.  در تصادفات وسایل نقلیه، فرد حادثه دیده رابطه معنی داری با نوع وسیله نقلیه داشت (p-value<۰.۰۰۱ .(به طوری که در ۶۴/۳% تصادفات موتورسیکلتی، فرد حادثه دیده راننده وسیله بود. شایعترین آسیب، شکستگی (۴۰/۵%) وسپس ضربه مغزی (۲۶/۷%) بود. بین مکانیسم آسیب و متغیرهای جمعیتی سن، جنس، شغل و همچنین زمان و مکان وقوع آسیب، رابطه معنی‌داری مشاهده شد (pvalue<۰.۰۰۱). نتیجه گیری: تصادفات وسایل نقلیه در سال ۱۳۸۱ علت نیمی از آسیب‌های منجر به بستری را در استان مرکزی تشکیل می دادند. بنابراین برنامه های پیشگیری و کنترل این نوع حوادث باید به عنوان یک اولویت بهداشتی مورد توجه قرار گیرد.